Niniejszy numer «Studiów Politologicznych» skupia się wokół zagadnień teoriopolitycznej refleksji nad politologią i uniwersytetem. Postanowiliśmy także przyjrzeć się bliżej instytucjonalnym warunkom uprawiania naszej dyscypliny i realizowania kształcenia w tym zakresie. Badanie w szerokim sensie mechanizmów instytucjonalizacji uprawiania nauki i edukacji wydaje się nieco dotąd zapoznanym kierunkiem politologicznych analiz. Tymczasem to na politologii zwłaszcza spoczywa obowiązek identyfikowania i demaskowania politycznych mechanizmów funkcjonowania nauki i urzeczywistniania polityki wobec nauki i szkolnictwa wyższego, podobnie jak wobec wszystkich innych obszarów rzeczywistości społecznej. Nie ma żadnego dobrego powodu, by sferę tę traktować jako wyłączoną z krytycznej politologicznej refleksji. To właśnie sama dziedzina życia społecznego, jaką jest nauka, zdaje się być dobrym przykładem tego, jak pod maską apolityczności i uniwersalnej, zdawałoby się, bezalternatywnej racjonalności, kryje się polityka i konfrontacja interesów społecznych o podstawowym znaczeniu dla społecznych zdolności samoświadomej refleksji nad warunkami bytu społecznego i mechanizmami jego reprodukcji, nad strukturami przemocy symbolicznej odgry-ideologicznego i ideologicznej hegemonii także we współczesnym świecie. Obszarem tych zjawisk i procesów jest również nauka, zwłaszcza nauki społeczne i polityczne. Komponentem mechanizmów kreacji dominujących ideologii i ich socjalizowania jest sam uniwersytet, jest też wreszcie instytucjonalny wymiar nauki i realizowana przez państwo polityka naukowa i eduk acyjna. Pomiędzy zaś uwarunkowaniami i mechanizmami poznania świata społecznego i politycznego, pomiędzy wyzwaniami epistemologicznymi i metodologicznymi a praktyką socjopolityczną i instytucjonalną uprawiania nauki i polityki naukowej istnieje wyraźny związek. Nie są to sfery osobne, lecz współzależne. Takie motywy przyświecały wyborowi tytułu tekstów zamieszczonych w tym tomie Studiów – Politologia i uniwersytet w refleksji teoriopolitycznej.