PL EN RU
 
PL EN RU
O czasopiśmie
Dla autorów
Bieżący numer
Numery archiwalne
Kontakt
2023 vol. 70
Pobierz cytowanie
Entropia polityczna w przestrzeni międzynarodowej a czynniki powstrzymujące zwiększanie politycznego nieładu i postępowanie dezintegracji. Zarys problemu
Piotr Obacz 1
 
 
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego
 
 
Data publikacji: 15-12-2023
 
 
Studia Politologiczne 2023;70
 
Artykuł (PDF)
Referencje (103)
 
SŁOWA KLUCZOWE
dezintegracja
entropia polityczna
instytucje międzynarodowe
porządek
międzynarodowy
stosunki międzynarodowe
 
STRESZCZENIE
Celem opracowania jest określenie i skatalogowanie czynników powstrzymujących entropię polityczną w przestrzeni międzynarodowej – naturalną tendencję do zwiększania się nieładu i postępowania dezintegracji w skali globalnej. W pierwszej części artykułu obszernie zreferowano, jak druga zasada termodynamiki – prawo entropii bywają wykorzystywane przez badaczy społecznych do tłumaczenia interesujących ich zjawisk, i na podstawie dostępnego piśmiennictwa naukowego, sformułowano metaforę entropii politycznej. Następnie, w drugiej części artykułu, wykorzystano tę metaforę jako płaszczyznę do identyfikacji, wyeksponowania i sklasyfikowania czynników, które – w ocenie autora – istotnie przyczyniają się do wyhamowania bądź powstrzymywania entropii w przestrzeni międzynarodowej. W komentarzach i konkluzjach zinterpretowano te czynniki z perspektywy instytucjonalnej, podkreślając znaczenie instytucjonalizacji dla regulacji i stabilizacji stosunków międzynarodowych i dla tworzenia porządku międzynarodowego – antytezy entropii politycznej.
PODZIĘKOWANIA
Autor pragnie podziękować dr hab. Brygidzie Kuźniak, prof. UJ (Uniwersytet Jagielloński, Wydział Prawa i Administracji, Katedra Prawa Międzynarodowego Publicznego) i prof. Jonathanowi H. Jiangowi (California Institute of Technology, NASA Jet Propulsion Laboratory) za konsultacje merytoryczne dotyczące wybranych aspektów artykułu.
INFORMACJE O RECENZOWANIU
Sprawdzono w systemie antyplagiatowym
 
REFERENCJE (103)
1.
Abbott K.W., Snidal D., Law, Legalization, and Politics: An Agenda for the Next Generation of IL/IR Scholars, [w:] J.L. Dunoff, M.A. Pollack (red.), Interdisciplinary Perspectives on International Law and International Relations. The State of Art, Cambridge 2013.
Google Scholar
 
 
2.
Allott Ph., The Concept of International Law, [w:] M. Byers (red.), The Role of Law in International Politics: Essays in International Relations and International Law, Oxford 2000.
Google Scholar
 
 
3.
Armstrong D., Farrell T., Lambert H. (red.), International Law and International Relations, Cambridge 2012.
Google Scholar
 
 
4.
Arnull A., Chalmers D. (red.), The Oxford Handbook of European Law, Oxford 2017.
Google Scholar
 
 
5.
Atkins P., The Laws of Thermodynamics: A Very Short Introduction, Oxford 2010.
Google Scholar
 
 
6.
Bailey K.D., Social Entropy Theory, New York 1990.
Google Scholar
 
 
7.
Ben-Naim A., Entropy and the Second Law. Interpretation and Misss-Interpretationsss, Toh Tuk Link, Singapore 2012.
Google Scholar
 
 
8.
Ben-Naim A., Entropy demystified: the second law reduced to plain common sense, Toh Tuk Link, Singapore 2007.
Google Scholar
 
 
9.
Ben-Naim A., Information, Entropy, Life and the Universe. What We Know and What We Do Not Know, Toh Tuk Link, Singapore 2015.
Google Scholar
 
 
10.
Bieleń S., Ład hegemoniczny w XXI wieku, [w:] M.F. Gawrycki, E. Haliżak, R. Kuźniar, G. Michałowska, D. Popławski, J. Zajączkowski, R. Zięba (red.), Tendencje i procesy rozwojowe współczesnych stosunków międzynarodowych, Warszawa 2016.
Google Scholar
 
 
11.
Bógdał-Brzezińska A., Ład Międzynarodowy w perspektywie historycznej. Od XVIII do XX wieku – próba rekapitulacji, [w:] M.F. Gawrycki, E. Haliżak, R. Kuźniar, G. Michałowska, D. Popławski, J. Zajączkowski, R. Zięba (red.), Tendencje i procesy rozwojowe współczesnych stosunków międzynarodowych, Warszawa 2016.
Google Scholar
 
 
12.
Bujalski P., Entropia państwa – bezład i nieuporządkowanie, obywatele.net, kwiecień 2018, https://obywatele.news/entropi... (6.01.2023).
Google Scholar
 
 
13.
Byers M., International Law, [w:] Ch. Reus-Smit, D. Snidal (red.), The Oxford Handbook of International Relations, Oxford 2010.
Google Scholar
 
 
14.
Byers M., Prawo międzynarodowej, [w:] J. Baylis, S. Smith (red.), Globalizacja polityki światowej. Wprowadzenie do stosunków międzynarodowych, Kraków 2008.
Google Scholar
 
 
15.
Cała-Wacinkiewicz E., Menkes J. (red.), Wspólne wartości prawa międzynarodowego, europejskiego i krajowego, Warszawa 2018.
Google Scholar
 
 
16.
Chmara E., Recepcja wartości w środowisku międzynarodowym jako determinanta przeobrażeń świadomości społecznej w wymiarze globalnym, «Świat Idei i Polityki» 2007.
Google Scholar
 
 
17.
Ciechański J., Prawo międzynarodowe – normy i regulacja, [w:] E. Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki międzynarodowe: geneza, struktura, dynamika, Warszawa 2004.
Google Scholar
 
 
18.
Coglianese C., Globalization and the Design of International Institutions, [w:] J.S. Nye, Jr., J. Donahue, Governance in a Globalizing World, Washington 2000.
Google Scholar
 
 
19.
Collins B.J. (red.), NATO: A Guide to the Issues, Santa Barbara 2011.
Google Scholar
 
 
20.
Dembiński H., Moralne podstawy ustroju społeczności międzynarodowej, «Roczniki Nauk Społecznych» 1949.
Google Scholar
 
 
21.
Deni J.R., NATO and Article 5: The Transatlantic Alliance and the Twenty-First Century Challenges of Collective Defense, Lanham 2017.
Google Scholar
 
 
22.
Deutsch K.W., The Analysis of International Relations, New Jersey 1968.
Google Scholar
 
 
23.
Djelic M.-L., Sahlin K., Reordering the World: Transnational Regulatory Governance and Its Challenges, [w:] D. Levi-Faur (red.), The Oxford Handbool of Governance, Oxford 2014.
Google Scholar
 
 
24.
Drygiel M., Aspekt etyczny w stosunkach międzynarodowych, «Doctrina. Studia społeczno-polityczne» 2010, nr 7.
Google Scholar
 
 
25.
Dunoff J.L., Pollack M.A., International Law and International Relations: Introducing an Interdisciplinary Dialogue, [w:] J.L. Dunoff, M.A. Pollack (red.), Interdisciplinary Perspectives on International Law and International Relations. The State of Art, Cambridge 2013.
Google Scholar
 
 
26.
Ewers-Peters N.E., Understanding EU-NATO Cooperation. How Member States Matter, London 2021.
Google Scholar
 
 
27.
Ferreira P., Dionisio A., Electoral Results: Can Entropy be a Measure of the Population Dissatisfaction?, «International Journal of Business and Management» 2012, vol. 7, nr 4.
Google Scholar
 
 
28.
Foret F., Calligaro O., European Values. Challenges and Opportunities for EU Governance, New York 2018.
Google Scholar
 
 
29.
Gray R.M., Entropy and Information Theory, New York 2013.
Google Scholar
 
 
30.
Haider Q., Political entropy: monarchy to „mobocracy”, «The Daily Star», 21.12.2013, https://www.thedailystar.net/p... (6.01.2023).
Google Scholar
 
 
31.
Haliżak E., Kuźniar R., Niekonwencjonalne sposoby regulacji stosunków międzynarodowych, [w:] E. Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki międzynarodowe: geneza, struktura, dynamika, Warszawa 2004.
Google Scholar
 
 
32.
Hershey D., Entropy Theory of Aging Systems: Humans, Corporations and the Universe, London 2010.
Google Scholar
 
 
33.
Hughes R.D., A Thermodynamic View of Politics, https://www.csus.edu/indiv/h/h... (6.01.2023).
Google Scholar
 
 
34.
Janusz R., Co pojęcie entropii wniosło do filozofii?, «Zagadnienia Filozoficzne w Nauce» 2009, vol. XLV.
Google Scholar
 
 
35.
Jaskiernia J., Rada Europy jako „organizacja wartości”, «Studia Politologiczne» 2010, vol. 17.
Google Scholar
 
 
36.
Jerkins G., What is Entropy. Common Misunderstanding About Entropy, Independently Published, 2021.
Google Scholar
 
 
37.
Johnston S.A., How NATO Adapts: Strategy and Organization in the Atlantic Alliance since 1950, Baltimore 2017.
Google Scholar
 
 
38.
Jones E., Menon A., Weatherill S. (red.), The Oxford Handbook of European Union, Oxford 2012.
Google Scholar
 
 
39.
Jonkisz A., Podział podziałów. Ujęcie metodologiczne, «Ruch Filozoficzny» 2017, nr 2.
Google Scholar
 
 
40.
Kacowicz A.M., Global Governance, International Order, and World Order, [w:] D. Levi-Faur (red.), The Oxford Handbool of Governance, Oxford 2014.
Google Scholar
 
 
41.
Kaplan M.A., System and Process in International Politics, Colchester 2005.
Google Scholar
 
 
42.
Karwat M., O statusie poznawczym i zaletach metafor, [w:] B. Kaczmarek (red.), Metafory polityki, t. 2, Warszawa 2003.
Google Scholar
 
 
43.
Katzenstein P., Sil R., Eclectic theorizing in the study and practice of international relations, [w:] Ch. Reus-Smit, D. Snidal (red.), The Oxford Handbook of International Relations, Oxford 2010.
Google Scholar
 
 
44.
Keohane R.O., International Institutions and State Power, Boulder–London 1989.
Google Scholar
 
 
45.
Keohane R.O., Power and Governance in Partially Globalized World, New York 2002.
Google Scholar
 
 
46.
Keohane R.O., Nye, Jr., J.S. (red.), Transnational Relations and World Politics, Cambridge 1972.
Google Scholar
 
 
47.
King R.D., Stating the Thermo-Entropic Limits of Substantive Democracy, «Humanities Bulletin» 2022, vol. 5, nr 1.
Google Scholar
 
 
48.
Kissinger H., World Order, New York 2014.
Google Scholar
 
 
49.
Klementewicz T., Rozumienie polityki. Zarys metodologii nauki o polityce, Warszawa 2011.
Google Scholar
 
 
50.
Kostecki W., O metaforach, polityce i politologii, [w:] B. Kaczmarek (red.), Metafory polityki, t. 3, Warszawa 2005.
Google Scholar
 
 
51.
Kostecki W., Orwell się nie mylił. Metafory, polityka i politologia raz jeszcze, «Społeczeństwo i Polityka» 2020, nr 4.
Google Scholar
 
 
52.
Kratochwil F.V., How Do Norms Matter?, [w:] M. Byers (red.), The Role of Law in International Politics: Essays in International Relations and International Law, Oxford 2000.
Google Scholar
 
 
53.
Ku Ch., International Law, International Relations, and Global Governance, London–New York 2012.
Google Scholar
 
 
54.
Kukułka J., Formy i treści zjawisk ideologicznych w stosunkach międzynarodowych, [w:] A. Bodnar, W.J. Szczepański (red.), Stosunki międzynarodowe. Problemy badań i teorii, Warszawa 1983.
Google Scholar
 
 
55.
Kukułka J., Procesy internacjonalizacji i współzależności w stosunkach międzynarodowych, [w:] E. Haliżak, R. Kuźniar (red.), Stosunki międzynarodowe: geneza, struktura, dynamika, Warszawa 2004.
Google Scholar
 
 
56.
Kuźniak B., Ingelevič-Citak M., Aksjologia Organizacji Narodów Zjednoczonych a wyzwania współczesności – mocny punkt odniesienia czy potrzeba przewartościowania? Perspektywa polska, [w:] E. Cała-Wacinkiewicz, J. Menkes, J. Nowakowska-Małusecka, A. Przyborowska- Klimczak, W.S. Staszewski (red.), System Narodów Zjednoczonych z polskiej perspektywy, Warszawa 2017
Google Scholar
 
 
57.
Kuźniak B., Ingelevič-Citak M., Ius cogens, soft law – dwa bieguny prawa międzynarodowego publicznego, Kraków 2017.
Google Scholar
 
 
58.
Kuźniak B., Obacz P., Wartości Unii Europejskiej adresowane pro foro interno, [w:] E. Cała-Wacinkiewicz, J. Menkes, J. Nowakowska-Małusecka, W.S. Staszewski (red.), W jakiej Unii Europejskiej Polska – jaka Polska w Unii Europejskiej. Instytucjonalizacja współpracy międzynarodowej, Warszawa 2019.
Google Scholar
 
 
59.
Kuźniar R., Globalizacja, polityka i porządek międzynarodowy, [w:] E. Haliżak, R. Kuźniar, J. Symonides (red.), Globalizacja a stosunki międzynarodowe, Warszawa 2004.
Google Scholar
 
 
60.
Kuźniar R., Porządek międzynarodowy in transition, [w:] E. Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki międzynarodowe: geneza, struktura, dynamika, Warszawa 2004.
Google Scholar
 
 
61.
Kuźniar R., Porządek międzynarodowy. Perspektywa ontologiczna, Warszawa 2019.
Google Scholar
 
 
62.
Kuźniar R. (red.), Porządek międzynarodowy u progu XXI wieku, Warszawa 2005.
Google Scholar
 
 
63.
Kuźniar R., Porządek międzynarodowy w perspektywie ontologicznej, [w:] S. Sulowski (red.), Nauki o polityce 2.0. Kontrowersje i konfrontacje, Warszawa 2018.
Google Scholar
 
 
64.
Kuźniar R., Stosunki międzynarodowe – istota, uwarunkowania, badanie, [w:] E. Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki międzynarodowe: geneza, struktura, dynamika, Warszawa 2004.
Google Scholar
 
 
65.
Kuźniar R., System Narodów Zjednoczonych, [w:] E. Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki międzynarodowe: geneza, struktura, dynamika, Warszawa 2004.
Google Scholar
 
 
66.
Lindstrom G., Tardy T. (red.), The EU and NATO. The Essential Partners, Paris 2019.
Google Scholar
 
 
67.
Lynch C., Interpreting International Relations, London–New York 2014.
Google Scholar
 
 
68.
Łoś-Nowak T., Instytucjonalizacja stosunków międzynarodowych, [w:] T. Łoś-Nowak, A. Florczak (red.), Encyklopedia Politologii, t. V: Stosunki międzynarodowe, Warszawa 2010.
Google Scholar
 
 
69.
Łoś-Nowak T., ONZ w XXI wieku: w poszukiwaniu nowego paradygmatu, [w:] E. Haliżak, R. Kuźniar (red.), Prawo, instytucje i polityka w procesie globalizacji, Warszawa 2003.
Google Scholar
 
 
70.
Łoś-Nowak T. (red.), Współczesne stosunki międzynarodowe, Wrocław 1997.
Google Scholar
 
 
71.
Łukomski P., Metafora pojęciowa jako forma eksperymentu myślowego, «Studia Politologiczne» 2017, vol. 46.
Google Scholar
 
 
72.
Łukomski P., Metaforyczna struktura pojęcia działania politycznego, [w:] B. Kaczmarek (red.), Metafory polityki, t. 4, Warszawa 2013.
Google Scholar
 
 
73.
Maull H.W., Containing Entropy, Rebuilding the State: Challenges to International Order in the Age of Globalization, [w:] A. Pfaller, M. Lerch (red.), Challenges of Globalization: New Trends in International Politics and Society, New York 2005.
Google Scholar
 
 
74.
Michałowska G., Czy prawo międzynarodowe ma znaczenie, [w:] M.F. Gawrycki, E. Haliżak, R. Kuźniar, G. Michałowska, D. Popławski, J. Zajączkowski, R. Zięba (red.), Tendencje i procesy rozwojowe współczesnych stosunków międzynarodowych, Warszawa 2016.
Google Scholar
 
 
75.
Navasardyan L., The Second Law of Thermodynamics and Democracy, «Linkedin», 3.05.2018,https://www.linkedin.com/pulse... (6.01.2023).
Google Scholar
 
 
76.
Olsen J.A. (red.), Future NATO: Adapting to New Realities, New York 2020.
Google Scholar
 
 
77.
Oprisko R.L., Entropy Versus Thought Traditions: IR Theory Isn’t Dead Yet, E-International Relations, https://www.e-ir.info/2014/06/... (6.01.2023).
Google Scholar
 
 
78.
Orbik Z., Problematyka aksjologiczna w Karcie Narodów Zjednoczonych, «Krakowskie Studia Międzynarodowe» 2005, nr 3.
Google Scholar
 
 
79.
Piłat R., Entropia w małej demokracji, «Res Publica Nowa» 1994, nr 4, [w:] H. Domański, A. Ostrowska (red.), Publicystyczny komentarz socjologów: analizy, polemiki, wywiady, Warszawa 2006, https://rcin.org.pl/Content/21... (6.01.2023).
Google Scholar
 
 
80.
Popiuk-Rysińska I., Instytucje międzynarodowe, [w:] E. Haliżak, R. Kuźniar, Stosunki międzynarodowe: geneza, struktura, dynamika, Warszawa 2004.
Google Scholar
 
 
81.
Rifkin J., Howard T., Entropia. Nowy światopogląd, Katowice 2008.
Google Scholar
 
 
82.
Schweller R.L., Entropy and the trajectory of world politics: why polarity had become less meaningful?, «Cambridge Journal of International Affairs» 2010, vol. 23 (1).
Google Scholar
 
 
83.
Schweller R.L., The Age of Entropy. Why the New World Order Won’t Be Orderly, «Foreign Affairs» (16.06.2014), https://www.foreignaffairs.com... (6.01.2023).
Google Scholar
 
 
84.
Sluga G., Internationalism in the Age of Nationalism, Philadelphia 2013.
Google Scholar
 
 
85.
Sozański J., Ogólne zasady prawa a wartości Unii Europejskiej (po traktacie lizbońskim) – studium prawnoporównawcze, Toruń 2012.
Google Scholar
 
 
86.
Stadtmüller E., Fijałkowski Ł. (red.), Normy, wartości i instytucje we współczesnych stosunkach międzynarodowych, Warszawa 2015.
Google Scholar
 
 
87.
Sur S., Stosunki międzynarodowe, Warszawa 2012.
Google Scholar
 
 
88.
Symonides J. (red.), Organizacja Narodów Zjednoczonych. Bilans i perspektywy, Warszawa 2012.
Google Scholar
 
 
89.
Szpak A., Prawo międzynarodowe, moralność międzynarodowa, normy polityczne i prakseologia międzynarodowa – wzajemne relacje, «Athenaeum» 2010, vol. 26.
Google Scholar
 
 
90.
Talamantes D., Political Entropy. Is Democracy Lost?, «Economy & Politics», 3.08.2016, https://www.meer.com/en/20876-... (6.01.2023).
Google Scholar
 
 
91.
Tardy T. (red.), The Nations of NATO: Shaping the Alliance’s Relevance and Cohesion, Oxford 2022.
Google Scholar
 
 
92.
Troitiño D.R., Kerikmäe T., de la Guardia R.M., Pérez Sánchez G.A. (red.), The EU in the 21st Century. Challenges and Opportunities for the European Integration Process, Cham 2020.
Google Scholar
 
 
93.
Waltz K.N., Struktura teorii stosunków międzynarodowych, Warszawa 2010.
Google Scholar
 
 
94.
Waltz K.N., The Emerging Structure of International Politics, «International Security» 1993, vol. 18, nr 2.
Google Scholar
 
 
95.
Wasilewski T., Stosunek wzajemny. Porządek międzynarodowy, prawo międzynarodowej, europejskie prawo wspólnotowe, prawo krajowe, Toruń 2009.
Google Scholar
 
 
96.
Watts A., The Importance of International Law, [w:] M. Byers (red.), The Role of Law in International Politics: Essays in International Relations and International Law, Oxford 2000.
Google Scholar
 
 
97.
Weber M., Hyde-Price A. (red.), Theorising NATO. New Perspectives on Atlantic Alliance, New York 2016.
Google Scholar
 
 
98.
Wiener A., Börzel T.A., Risse T., European Integration Theory, Oxford 2018.
Google Scholar
 
 
99.
Włodarczyk J., Nierówności społeczne w ujęciu termodynamicznym, «Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy» 2009, nr 14.
Google Scholar
 
 
100.
Wojciuk A., Innowacje teoretyczne w nauce o stosunkach międzynarodowych, [w:] M.F. Gawrycki, E. Haliżak, R. Kuźniar, G. Michałowska, D. Popławski, J. Zajączkowski, R. Zięba (red.), Tendencje i procesy rozwojowe współczesnych stosunków międzynarodowych, Warszawa 2016.
Google Scholar
 
 
101.
Yasuaki O., International Law in and with International Politics: The Functions of International Law in International Society, «European Journal of International Law» 2003, vol. 14, nr 1.
Google Scholar
 
 
102.
Young O.R., Grand Challenges to Planetary Governance. Global Order in Turbulent Times, Cheltenham 2021.
Google Scholar
 
 
103.
Żurkowska K., Rola organizacji międzynarodowych w transformacji krajów pokomunistycznych, [w:] E. Haliżak, R. Kuźniar (red.), Prawo, instytucje i polityka w procesie globalizacji, Warszawa 2003.
Google Scholar
 
 
Udostępnij
Wyślij mailem
ARTYKUŁ POWIĄZANY
Od dezintegracji do integracji społecznej. Praktyki repartycji jako polityczne narzędzia przekształcania społeczeństwa
„To ńyma nasz fajer!”, czyli o śląskiej polityczności. Elementy integracji i dezintegracji w procesie kształtowania się fenomenu śląskiej etniczności
De/humanizacja w procesach dezintegracji i reintegracji: przykład „dzikich” wojen
O cyklach integracji, dezintegracji i reintegracji w życiu politycznym
Powstanie polityki i początki prehistorii stosunków międzynarodowych
Indeksy
 
Indeks słów kluczowych
Indeks dziedzin
Indeks autorów
ISSN:1640-8888
Journals System - logo
Program "Rozwój Czasopism Naukowych"
Czasopismo naukowe «Studia Politologiczne» uzyskało dofinansowanie z Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu „Rozwój Czasopism Naukowych” (projekt numer RCN/SN/0713/2021/1). Wysokość otrzymanego dofinansowania wynosi 79 607 zł. Celem projektu jest realizacja działań zmierzających do podniesienia poziomu praktyk wydawniczych i edytorskich, zwiększenia wpływu Czasopisma na rozwój nauki oraz dalszego zwiększania prestiżu Czasopisma w międzynarodowym obiegu naukowym. Okres realizacji projektu wynosi 24 miesiące.

© 2006-2024 Journal hosting platform by Bentus
Scroll to top