Koniec epoki?
Demokracja liberalna i mechanizm autodestrukcji
1
Wydział Nauk Politycznych
i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego
Data publikacji: 19-09-2025
Studia Politologiczne 2025;77
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Artykuł stawia fundamentalne pytania dotyczące kryzysu demokracji liberalnej.
Osią interpretacji jest pojęcie nihilizmu wskazujące na erozję instytucji i zasad, które
wcześniej odgrywały rolę niezachwianej podstawy. Istotne znaczenie ma powiązanie
problemu erozji z pojęciami „woli złudzenia” i „woli mocy”, a także wyeksponowanie
zagadnienia nowoczesnego, demokratycznego „cezaryzmu”. Z tym zagadnieniem łączy
się też kwestia „histerii emancypacyjnej”, ilustrująca problem pogłębiającej się dezintegracji
i narastanie konfliktów.
INFORMACJE O RECENZOWANIU
Sprawdzono w systemie antyplagiatowym
REFERENCJE (42)
1.
Abbinnet R., Politics of Happiness. Connecting the Philosophical Ideas of Hegel, Nietzsche and Derrida to the Political Ideologies of Happiness, Bloomsbury 2013.
2.
Becker C., Państwo Boże osiemnastowiecznych filozofów, przeł. J. Ruszczkowski, Zysk i S-ka, Poznań 2008.
3.
Berlin I., Oryginalność Machiavellego, [w:] Pod prąd, przeł. T. Bieroń, Zysk i S-ka, Poznań 2002.
4.
Berlin I., Zdradzona wolność. Jej sześciu wrogów, przeł. J. Czernik, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2019.
6.
Byung-Chul Han, Społeczeństwo zmęczenia i inne eseje, przeł. R. Pokrywka i M. Sutowski, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2022.
7.
Davies W., Przemysł szczęścia. Jak politycy i biznesmani sprzedali nam well-being, przeł. B. Kaniewski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2023.
8.
Diggins J. P., Max Weber. Politics and the Spirit of Tragedy, Basic Books, New York 1996.
9.
Filipowicz S., Bogowie pustego miejsca. Teologia polityczna i demokracja, «Przegląd Polityczny» 2012, nr 114.
10.
Filipowicz S., Prawda i wola złudzenia, Wydawnictwo Akademickie Łośgraf, Warszawa 2011.
11.
Filipowicz S., Interpretacja i pytanie o podstawy poznania (w dziedzinie myślenia o polityce), [w:] S. Filipowicz, M. Kassner, Nauki o polityce i zagadnienie interpretacji, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2023.
12.
Fukuyama F., Koniec historii, przeł. T. Bieroń i M. Wichrowski, Wydawnictwo Znak, Kraków 2009.
13.
Fukuyama F., Zamieszanie z liberalizmem, przeł. J. Pyka, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2022.
14.
Gray J., Nowe lewiatany. Refleksje po liberalizmie, przeł. Sz. Żuchowski, Warszawa 2024.
15.
Gray J., Enlightenment’s Wake: Politics and Culture at the Close of the Modern Age, Routlege, London–New York 1995.
17.
Hart H., Pojęcie prawa, przeł. J. Woleński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
19.
Held D., Modele demokracji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.
20.
Krokiewicz A., Etyka Demokryta i hedonizm Arystypa. Dzieła, t. 3, Aletheia, Warszawa 2000.
21.
Lefort C., O trwałości porządku teologiczno-politycznego, «Przegląd Polityczny» 2012, nr 114.
22.
Legowicz J., Historia filozofii starożytnej Grecji Rzymu, Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986.
23.
Mair P., Ruling the Void. The Hollowing of Western Democracy, Verso, London–New York 2013.
25.
Nichols T., The Death of Expertise. The Campaign against Established Knowledge and Why it Matters, Oxford University Press 2017.
26.
Moyn S., The Last Utopia. Human Rights in History, Harvard University Press, 2010.
27.
Nietzsche F., Zmierzch bożyszcz czyli jak się filozofuje młotem, przeł. G. Sowiński, Kraków 2000.
28.
Nietzsche F., Wola mocy, przeł. S. Frycz i K. Drzewiecki, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2003.
29.
Nietzsche F., Poza dobrem i złem. Preludium do filozofii przyszłości, przeł. G. Sowiński, Wydawnictwo A, Kraków 2001.
30.
Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 1, przeł. E. I. Zieliński, Wydawnictwo KUL, Lublin 2005.
31.
Rorty R., Przygodność, ironia i solidarność, przeł. W. J. Popowski, Wydawnictwo SPACJA, Warszawa 1996.
32.
Rorty R., Philosophy as science, as metaphor, and as politics, [w:] Essays on Heidegger and Others, Philosophical Papers, vol. 2, Cambridge University Press 1991.
33.
Rorty R., Pierwszeństwo demokracji wobec filozofii, [w:] Obiektywność, relatywizm i prawda, Pisma filozoficzne, t. 1, przeł. J. Margański, Warszawa 1999.
36.
Szlachta B., Demokracja liberalna. Źródła, ustanowienie(?) i kres (?), Instytut De Republica, Warszawa 2022.
37.
de Tocqueville A., O demokracji w Ameryce, t. 1–2, przeł. B. Janicka i M. Król, Kraków–Warszawa 1996.
39.
Traverso E., Nowe oblicza faszyzmu, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa 2020.
40.
Voegelin E., Helwecjusz i genealogia namiętności, [w:] Od Oświecenia do rewolucji, przeł. Ł. Pawłowski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011.
41.
Weber M., Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, przeł. D. Lachowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
42.
Wheeler M., Celebrity Politics. Image and Identity in Contemporary Political Communications, Polity Press, Cambridge 2013.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| ISSN: | 1640-8888 |
Czasopismo naukowe «Studia Politologiczne» uzyskało dofinansowanie z Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu „Rozwój Czasopism Naukowych” (projekt numer RCN/SN/0713/2021/1). Wysokość otrzymanego dofinansowania wynosi 79 607 zł. Celem projektu jest realizacja działań zmierzających do podniesienia poziomu praktyk wydawniczych i edytorskich, zwiększenia wpływu Czasopisma na rozwój nauki oraz dalszego zwiększania prestiżu Czasopisma w międzynarodowym obiegu naukowym. Okres realizacji projektu wynosi 24 miesiące.
© 2006-2025 Journal hosting platform by Bentus
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
