Po częściowym wyciszeniu napięć w stosunkach polsko-ukraińskich pod koniec lat 90. i na początku 2000 r., kwestie historyczne ponownie, po 2015 r., nabrały rangi systemotwórczych. Trudno jednoznacznie powiedzieć, co było punktem wyjściowym dla takiego zwrotu w stosunkach dwustronnych – można stwierdzić, że kryzys na tle historii zaczął się jeszcze w 2010 roku, kiedy Lech Kaczyński zareagował na nadanie przez Wiktora Juszczenkę tytułu bohatera Ukrainy Stepanowi Banderze. Można też przypuszczać, że punktem wyjścia stał się Euromajdan, kiedy flagi UPA i hasła banderowskie po raz pierwszy zaczęto powszechnie wykorzystywać na Ukrainie, a nie tylko w środowiskach nacjonalistycznych. Można też wspomnieć o słynnym wystąpieniu prezydenta Bronisława Komorowskiego w parlamencie ukraińskim w kwietniu 2015 roku, tuż po którym przyjęto ustawę o uznaniu, m.in. UPA siłą walczącą o niepodległość, co zostało dostrzeżone w polskiej debacie publicznej (były nawet głosy mówiące o tym, że ten epizod miał wpływ na wynik wyborów prezydenckich 2015 roku). Tak czy inaczej, w latach 2015–2019 to właśnie kwestie historyczne stały się decydującym tematem w stosunkach polsko-ukraińskich. Wyartykułowane pytanie badawcze, które jest punktem wyjściowym tego tekstu, brzmi następująco: dlaczego to spory historyczne w okresie 2015–2019 stały się kluczowym czynnikiem w stosunkach polsko-ukraińskich z perspektywy ukraińskiej, przysłaniając pozornie bardziej istotne dla dwustronnych relacji pytania o współpracę gospodarczą, obronność, udział we wspólnych projektach regionalnych? Warto zaznaczyć, że same spory historyczne nie są przedmiotem tego artykułu, dlatego nie będą one bezpośrednio analizowane. Głównym zagadnieniem jest wpływ sporów historycznych na polsko-ukraińskie stosunki polityczne w przedstawionym okresie. W artykule stawia się hipotezę, że ukraińska polityka historyczna w badanym okresie była zdominowana przez środowiska przedstawiające wąski (i właściwie nacjonalistyczny) nurt historyczny, który, mając regularne wsparcie od władz centralnych (co było wynikiem wzajemnie korzystnej współpracy politycznej), miał również bardzo istotny wpływ na kształtowanie się polityki zagranicznej tego państwa. Wychodząc z tak postawionych pytania badawczego i hipotezy badawczej można sformułować cel tego artykułu, a mianowicie przedstawienie kluczowych publikacji w ukraińskiej przestrzeni publicznej, mających realny wpływ na kształtowanie się ukraińskiej myśli politycznej i dyplomacji w relacji do Polski, a po drugie umożliwiających zrozumienie tego, dlaczego w danym czasie ukraińską myśl polityczną, przeszkadzając rozwojowi stosunków politycznych między państwami, zdominowały kwestie historyczne.